Yokuşlu yollarda aracın kaymasını engelleyerek araba kullanmayı oldukça kolay bir hale getiren yokuş kalkış desteği (hill holder) hakkında bilmeniz gereken her şeyi Miniyol olarak sizler için hazırladık.
İçerik Başlıkları
- Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Nedir?
- Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Nasıl Çalışır?
- Debriyaj Algılama
- Eğim Algılama
- Motor Torku Algılama
- Fren Algılama
- Geriye Doğru Hareket Algılama
- İleriye Doğru Hareket Algılama
- Yokuş Kalkış Desteğinin (Hill Holder) Faydaları Nelerdir?
- Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Sonradan Taktırılabilir mi?
- Yokuş Kalkış Desteğinin (Hill Holder) Çalışmama Sebebi
- Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Kaç Saniye Çalışır?
Araba kullanmak, özellikle yokuş yukarı sürüş veya dik bir iniş gibi senaryolarda oldukça zorlayıcı olabilir. Bu yazıda özellikle acemi sürücülerin karşılaştığı en büyük sorunlardan biri olan yokuş yollarda araç kullanmayı çok daha kolay hale getiren bir donanımdan bahsedeceğiz. İngilizce adı “hill holder” olan ve karşımıza bu isimle de sıkça çıkan yokuş kalkış desteği hakkında bilmeniz gereken her şeyi araç kiralamanın yeni yolu Miniyol olarak sizler için cevapladık. Keyifli okumalar dileriz.
Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Nedir?
Hill holder olarak da bilinen yokuş kalkış desteği, araç dururken ve genellikle yokuştayken frene bastığınız anda devreye giren otomatik bir cihazdır. Yokuş kalkış desteği, aracı sabit bir konumda sürerken aracın eğimli veya yokuş yukarı bir yolda geriye doğru kaymasını önleyen bir sürücü yardım özelliği anlamına gelir.
Yokuş kalkış desteği bulunmayan bir aracı hareketsiz konumdan yokuş yukarı hareket ettirirken, freni ve debriyajı bırakıp gaza bastığınız anda araç geriye doğru hareket edecektir. Yokuş kalkış desteği ise freni ve debriyajı bırakınca aracı hareket ettirmek için gereken ekstra süreyi sağlamak için kısa bir süre için fren uygular. Bu sayede aracın eğimden kaynaklı geriye doğru kayma ihtimali ortadan kalkmaktadır.
Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Nasıl Çalışır?
Yokuş kalkış desteği, araçta bulunan çeşitli sensörlerin yardımıyla çalışmaktadır. Bu teknolojinin uygulanmasının farklı yolları vardır. Yokuş kalkış desteğinin devreye girme yolları şu şekildedir:
Debriyaj Algılama
Manuel şanzımanlı araçlarda kullanılan en yaygın yöntemlerden biri debriyaj algılamadır. Adından da anlaşıldığı üzere yokuş kalkış desteğinin devreye girmesi için sistem debriyaj uygulamasını anlar. Arabayı hareket ettirebilmek için, fren ve debriyajın serbest bırakıldığı kısa süre içerisinde yokuşta geriye doğru kayabilir. Sistem ise yokuş kalkış desteğinin etkinleştirilmesi için debriyaj pedalına basıldığını ve bırakıldığını anlar.
Eğim Algılama
Araç bir yokuşta durdurulursa, motor çalışıyorken bile, aracı öne doğru hareket ettirdiğinizde geri kayabilir. Eğim algılama sisteminde, sensör yardımıyla eğim ölçülür. Eğim belirli bir derecenin üzerindeyse, araç yokuş yukarı yüzey nedeniyle kaymaya başlayabileceğinden, yokuş destek kontrolünü etkinleştirmek için bir sinyal gönderir.
Motor Torku Algılama
Motor torku algılama sisteminde sensörün görevi, motorun aracı ileri itmek için yeterli tork üretip üretmediğini tespit etmektir. Yeterli tork yoksa, araba geriye doğru kayabilir. Bu gibi durumlarda yokuş kalkış desteği devreye girer.
Fren Algılama
Fren algılama sisteminde sensörler frenlerin uygulanıp uygulanmadığını algılar. Aracı yerinde tutmak için yeterli fren kuvveti yoksa, yokuş kalkış desteği etkinleşir.
Geriye Doğru Hareket Algılama
Adından da anlaşılacağı gibi geriye doğru hareket algılama sistemi, aracın sensörler aracılığıyla geriye doğru hareket edip etmediğini algılar. Yetersiz fren kuvveti nedeniyle araç geriye doğru kaymaya başladığında, sensörler yokuş kalkış sistemini etkinleştirmek için ECU'ya (Elektronik Kontrol Ünitesi) bir sinyal gönderir.
İleriye Doğru Hareket Algılama
Aracı yokuş yukarı bir yolda geriye hareket ettirirseniz ileriye doğru hareket algılama sistemi devreye girmektedir. Frenleri ve debriyajı bıraktığınızda araç öne doğru kayarsa, yokuş kalkış desteği, yumuşak bir şekilde hızlanabilmeniz için frenleri birkaç saniye tutar.
Yokuş Kalkış Desteğinin (Hill Holder) Faydaları Nelerdir?
- Aracı yokuş yukarı hareket ettirmek gibi zorlu durumlarda sürüşü kolaylaştırır. Bu nedenle, özellikle düz vitesli araba kullanmaya yeni başlayan sürücüler için güvenli bir sürüş ortamı yaratır.
- Hem sürücü hem de yoldaki diğer sürücüler için oldukça faydalıdır. Aracınız yokuş yukarı bir yolda geriye doğru kaymayacağından aracınızın arkasındaki trafik güvenli olacaktır.
- Yokuş kalkış desteği ayrıca el freni, frenler ve debriyaj plakaları gibi belirli bileşenlerin aşınmasını ve yıpranmasını da azaltır.
Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Sonradan Taktırılabilir mi?
Teknik olarak yokuş kalkış desteği bulunmayan arabanıza yokuş kalkış desteği taktırabilirsiniz. Fakat böyle bir sistemin kurulması pahalı olabilir ve üreticinin araç üzerindeki garantisini geçersiz kılabilir.
Yokuş Kalkış Desteğinin (Hill Holder) Çalışmama Sebebi
Araçlarda yokuş kalkış desteğinin çalışmamasının başlıca sebebi sensörlerde yaşanan arızadır. Fakat başka bir sebepten de kaynaklanma ihtimaline karşı aracı taratmak yapılması gereken şeydir. Yokuş kalkış desteğinin çalışmamasının bir başka sebebi ise çekiş kontrol sisteminin bir arıza tespit etmesi olabilmektedir. Bu, araçta düşük çekişin olduğu kayalık yollardan veya buzlu yollardan kaynaklanabilir.
Yokuş Kalkış Desteği (Hill Holder) Kaç Saniye Çalışır?
Yokuş kalkış desteği, ayağınızı fren pedalından çekseniz bile yaklaşık 3 saniye otomatik olarak fren sistemini çalıştırarak yokuşta aracınızın geri kaymasını durdurmaya yarar.