Oluşabilecek trafik kazaları sırasında hayati önem taşıyan airbag hakkında bilmeniz gereken her şeyi Miniyol olarak sizler için anlattık. Keyifli okumalar dileriz!
İçerik Başlıkları
- Airbag (Hava Yastığı) Nedir?
- Hava Yastığı Nasıl Çalışır?
- Hava Yastığı İşareti Neden Yanar?
- Hava Yastıkları Kaç Kilometre Hızla Açılır?
- Hava Yastığı İnsana Zarar Verir mi?
- Hava Yastığı Açan Araba Ağır Hasarlı mı Sayılır?
- Araçlarda Hava Yastığı Bulunması Zorunlu mu?
Patlamalar aklımıza bir saldırıya ya da savaşı getirdiği için olmasını istemediğimiz ve korktuğumuz durumlardandır. Ama bazı patlamalar vardır ki insan hayatını kurtarabilir. Örneğin, bir araba kazası sonrasında ön panelde yaşanacak bir patlama sayesinde ateşlenen hava yastıkları, insan hayatını kurtarabilecek olağanüstü bir icattır. Trafik kazaları her zaman kaçınabileceğimiz durumlardan değildir. Maalesef elimizde olmadan da bazı durumlarda kaza yaşanabilmektedir. Trafik kazasından kaçınamayabiliriz fakat ciddi sonuçlarının önüne geçebileceğimiz önlemler alabiliriz. Bu yazıda arabalarda bulunan emniyet kemeri ile birlikte bir diğer hayat kurtarıcı donanım olan airbag (hava yastığı) hakkında gerekli bütün bilgileri aktaracağız.
Airbag (Hava Yastığı) Nedir?
Airbag (Hava yastığı), bir kaza sırasında yolcular ile aracın ön paneli arasına müdahale eden ve yolcuların ciddi şekilde yaralanmasını önleyen şişirilebilir torbadan oluşan bir araç yolcu emniyet sistemidir. Airbag mekanizması, bir çarpışmayı algıladıktan sonra hava yastığının şişme sürecini milisaniyeler içinde harekete geçiren bir dizi sensör tarafından çalışır. Hafif çaplı kazalarda hava yastığı mekanizması ciddi bir kaza olmadığını anlayarak hava yastıklarını açmaz. Hava yastığı genellikle aracın direksiyon simidinde veya gösterge panelinde bulunur.
Hava Yastığı Nasıl Çalışır?
Hava yastığı patlamasının gerçekleşme aşamalarını 8 adımda açıklayabiliriz. Bu aşamalar şu şekilde gerçekleşir:
- Araba kaza yaptığı sırada aniden hız kaybetmeye başlar.
- Araçta bulunan ivmeölçer aracın ani hız kaybını algılar.
- Araçta yaşanan bu hız kaybı yeterince büyükse ivmeölçer airbag devresini tetikler. Bu hız kaybına normal frenleme yaparak ulaşmak mümkün değildir.
- Hava yastığı devresi, ısıtma elemanından elektrik akımını iletir.
- Isıtma elemanı bu akımın etkisiyle kimyasal bir patlayıcı ateşler.
- Patlayıcı ateşlendiği an direksiyon simidinin veya gösterge panelinin arkasında paketlenmiş bir naylon torbaya büyük miktarda gaz aktarılır. Bu gazlar genellikle nitrojen veya argondur.
- Torba genişledikçe, direksiyon simidindeki plastik kapağı havaya uçurur ve sürücünün önünde şişer.
- Sürücünün çarpışma sonrası hava yastığı üzerinde sekmesiyle kenarlarda bulunan küçük deliklerden hava kaçmaya başlar ve araba tam olarak durduğunda torba tamamen söner.
Hava Yastığı İşareti Neden Yanar?
Aracınız, hava yastıklarında olan bir arızayı gösterge panelinizdeki veya bilgisayar ekranınızdaki hava yastığı uyarı ışığını yakarak veya yanıp sönerek size söyler. Hava yastığı işaretinin yanması hava yastıklarınızın devre dışı olduğu anlamına gelir. Bu, bir kaza geçirmeniz durumunda hava yastıklarının düzgün bir şekilde açılmayacakları anlamına gelir.
Airbag ışığının yanlışlıkla yanma ihtimali de vardır ve sadece sıfırlanması gerekir. Hava yastığı işaretinin yandığı bazı durumlar şunlardır:
- Aracınızın aküsü yakın zamanda boşaldıysa, hava yastıklarına güç sağlayan yedek akü de bitmiş olabilir. Pil yeniden tam olarak şarj olduğunda kendi kendine düzelebilir, ancak değilse, yedek pilin bir sensör sıfırlamasıyla birlikte yeniden şarj edilmesi gerekecektir.
- Arabalarda birçok sensör bulunur. Bu sensörler arızalanabilir veya devreye girerek hava yastığı uyarısının yanmasına neden olabilir. Bu durumda sensörlerin kontrol edilmesi ve sistemin sıfırlanması gerekmektedir.
- Airbag sargısı, aracın elektrik kabloları ile sürücü tarafı hava yastığı arasındaki sürekliliği sağlamak için vardır. Direksiyon simidi döndükçe içeri ve dışarı sarılır. Zamanla doğal olarak aşınabilir, bu da zayıf bağlantıya ve olası hava yastığı arızalarına neden olabilir.
- Daha önceden açılmış olan hava yastıkları tam olarak onarılmamış olabilir.
Hava Yastıkları Kaç Kilometre Hızla Açılır?
Aracın markası veya cihazın konumu ne olursa olsun, hava yastıkları çarpışmadan sonra tipik olarak 10 ila 25 milisaniye arasında patlar. Bu kadar kısa bir sürede ise hava yastıklarının açılma hızı saatte 320 kilometreyi bulmaktadır.
Hava Yastığı İnsana Zarar Verir mi?
Hava yastıkları kaza sırasında ölümleri azaltsa da, daha yavaş hızdaki kazalarda bazı potansiyel olumsuz etkileri vardır. Hava yastığının potansiyel zararlarına bakacak olursak;
- Airbag açıldığında, darbenin büyük kısmını baş ve yüz alır. Bu durum sarsıntılara, beyin şişmesine, morarmaya ve hatta bilinç kaybına neden olabilir.
- Yüze bir darbe gelirse, gözler de şişen bir hava yastığının etkisine maruz kalır. Bir hava yastığı size çarparsa, gözünüz morarabilir, gözlerin önünde kanama veya ağrılı kornea sıyrıkları olabilir. Gözlük takarsanız ve hava yastığı açılırsa, gözlüğünüzün camları çatlayabilir veya kırılabilir. Bu süreçte, yüzünüze ve gözlerinize ek yaralanmalar yaşayabilirsiniz.
- Diş yaralanmaları genellikle göz ardı edilir, ancak yine de meydana gelir ve ciddi olma potansiyeline sahiptir. Dişler insan vücudunun sadece küçük bir parçası olmasına rağmen, diş yaralanmaları ile ilişkili ağrı şiddetli olabilir. Hava yastığının şişme kuvveti, dişlerin kırılmasına neden olabilir.
- Koruma sağlamak için hızlı açılmaları gerektiğinden, hava yastıkları saatte 320 kilometre kadar hızla açılır. Böyle önemli bir hızda, kemik ve yumuşak doku yaralanmaları meydana gelebilir. Göz yuvaları, burun, çene ve diğer alanlarda yüz kırıkları yaygındır. Emniyet kemeri takarak, hava yastığının altından kaymanızı ve kafatasınıza ciddi bir darbe almanıza engel olabilirsiniz.
Hava Yastığı Açan Araba Ağır Hasarlı mı Sayılır?
Hava yastıkları açılmış bir araba eğer orijinal parçalarla değiştirilmişse ağır hasarlı sayılmaz ve bir sıkıntı yaratmaz. Araç alırken veya satarken orijinaliyle değiştirildiğinin belgelenmesi gerekir. Bu gibi durumların önüne geçmek için alacağınız arabayı mutlaka kurumsal ve profesyonel bir ekspertiz firmasında kontrol ettirmelisiniz.
Araçlarda Hava Yastığı Bulunması Zorunlu mu?
Aracın ön panelinde veya direksiyon simidinde airbag bulunması 1999 yılından beri zorunludur. Aracın yanlarında bulunan hava yastıkları ise zorunlu değildir fakat hayat kurtarıcı bir sistem olduğu için yanlarda da bulunması gerekir.
